HOME INFO
VERKOOP VERHUUR REALISATIES AANBIEDINGEN NIEUWS CONTACT PRIJSLIJSTEN BIJLEREN LINKS ELEKTRO-ONDERDELEN.BE
Outletstore-hifi.be
ARCHIEF: artikelen van 2005
ARTIKELS GELUID:
Hoe werkt een platenspeler ?
3. Plateau
De plateau van een platenspeler is de drager van de LP. Het plateau bestaat veelal uit een platte schijf gemaakt van aluminium, acryl of een sandwich van acryl en metaal.
Plateaus komen voor in lichte en zware varianten. Van een centimeter dik tot 20 centimeter dik. In wezen maakt het niet uit welke variant de fabrikant kiest, het gaat om het eindresultaat dat bepaald wordt door het samenspel van alle delen van de platenspeler. We zien oplossingen als een licht plateau met een relatief zwaar motortje meestal in de budget klasse en zware plateaus die heel lang uitdraaien vaak gecombineerd met een lichte stille motor.
Het plateau zorgt ervoor dat de plaat met een constant aantal omwentelingen per minuut wordt voortbewogen (33,3 toeren/min. voor LP's, 45 toeren/min. voor singles en 78 toeren/min. voor oude platen). Er zijn een viertal gangbare aandrijfmechanismen:
De oudste vorm is de wielaandrijving. Aan de motor zit een aandrijfas. Die as draait tegen het aandrijfwiel dat op zijn beurt de binnenkant van een hol plateau raakt waardoor het plateau (of draaitafel) aan het draaien gaat. Dat kunt u zien in het tekeningetje rechts onderaan. Het nadeel van een dergelijk aandrijving is dat de geluiden die de motor maakt gemakkelijk kunnen doorgegeven worden aan het plateau. Die bijgeluiden noemen we "rumble". Bovendien moet het aandrijfwiel perfect rond zijn anders krijg je wow en flutter, dit zijn variaties van het toerental.
Een tweede vorm is de direct drive of directe motoraandrijving. De direct drive is een elektromotot bestaande uit twee delen: een stator opgebouwd uit spoelen en een rotor opgebouwd opgebouwd uit magneten. De rotor is in het geval van een platenspeler het plateau. De direct drive motor zit in het midden van de platenspeler. Door stroom te laten lopen in de spoelen wordt magnetische energie opgewekt en wordt de rotor (het plateau) in beweging gebracht. Hier is het voordeel dat er geen motorgeluiden kunnen doorgegeven worden naar het opname-element. Deze aandrijving is immers magnetische en niet mechanisch. Deze vorm wordt enorm veel gebruikt bij professionele DJ-platenspelers. De direct drive pick-up zorgt er immers voor dat de juiste snelheid binnen de seconde bereikt wordt. De juiste snelheid wordt heel snel bereikt vanuit stilstand. Een voorbeeld is de alom bekende SL-1200 van Technics.
De derde variant is de riemaandrijving of snaaraandrijving. Men legt een riem of snaar rond de as van de motor en om het plateau. De riem is meestal van rubber of zijde. Deze riem brengt zeer weinig bijgeluiden over van de motor naar het plateau. Een voorbeeld is de nieuwe TT-15S1 hifi-platenspeler van Marantz. Bij hifi-platenspelers zal men veeleer het riemaangedreven principe gebruiken. Voor DJ's is snelheid van belang en zal men veeleer direct drive gebruiken.
Er is nog een tweede principe riemaangedreven platenspeler. Hierboven ziet u dat de snaar rond het plateau gaat. Het kan ook zijn zoals in de tekening hierboven dat de snaar verborgen zit onder het plateau. Voorbeeld: de HIGH Q10 van JB Systems.
In onderstaande tekening ziet u nog eens de principes in perspectief: links de direct drive, in het midden de wielaandrijving en rechts de riemaandrijving.
Op het plateau treffen we bijna altijd een mat aan. Meest rubber, na de opkomst van kunststoffen waren dat vaak matten die statische elektriciteit afvoerden. In de loop der jaren is er veel geëxperimenteerd geweest met matten: kurk, vilt, glas, rubber met lood gevuld, matten van rubber en vilt, plakkende matten,... Tegenwoordig zou men ook al de mat weglaten waardoor de LP dan rust op het acryl van de plateau.
Ga naar het volgende hoofdstuk
Keer terug naar het vorige hoofdstuk
Inhoud "Hoe werkt een platenspeler ":